Nhà ga Grand Central Terminal, một viên ngọc quý giữa lòng Manhattan, không chỉ là một đầu mối giao thông quan trọng mà còn là một chứng nhân lịch sử, một biểu tượng văn hóa và kiến trúc của New York. Với vẻ đẹp lộng lẫy, sự nhộn nhịp và những câu chuyện ẩn sau từng bức tường, Grand Central Terminal đã trở thành một điểm đến không thể bỏ qua đối với du khách thập phương.
Hãy cùng khám phá hành trình hơn một thế kỷ của nhà ga này, từ những ngày đầu hình thành, qua những thăng trầm lịch sử, đến sự hồi sinh mạnh mẽ và vị thế biểu tượng văn hóa ngày nay. Bài viết này sẽ đi sâu vào lịch sử, kiến trúc, và những hoạt động thú vị tại Grand Central Terminal, giúp bạn hiểu rõ hơn về “huyền thoại sống” này.
Lịch Sử Hình Thành và Phát Triển Của Grand Central Terminal
Grand Central Terminal, hay còn gọi là Grand Central Station, không chỉ là một nhà ga xe lửa. Nó là một biểu tượng của sự phát triển, đổi mới và tinh thần kiên cường của New York. Để hiểu rõ hơn về sự vĩ đại của công trình này, chúng ta cần ngược dòng thời gian, tìm hiểu về những cột mốc quan trọng trong lịch sử của nó.
Nhà ga Grand Central Terminal trong những năm 1871.
Nhà ga Grand Central Terminal trong những năm 1871
Khởi đầu khiêm tốn:
Năm 1871, Cornelius Vanderbilt, một trong những nhà tài phiệt giàu có nhất nước Mỹ, đã khởi xướng xây dựng một nhà ga trung tâm kết nối các tuyến đường sắt quan trọng. Công trình này ban đầu có tên là Grand Central Depot. Đây là một bước tiến lớn trong việc phát triển hệ thống giao thông đường sắt, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển và giao thương giữa các vùng miền.
Nâng cấp và đổi tên:
Vào đầu thế kỷ 20, nhu cầu đi lại ngày càng tăng cao, Grand Central Depot không còn đáp ứng đủ nhu cầu. Nhà ga được cải tạo và mở rộng, đồng thời đổi tên thành Grand Central Station. Tuy nhiên, sự thay đổi này vẫn chưa đủ để giải quyết triệt để vấn đề quá tải.
Thảm họa và sự tái sinh:
Năm 1902, một vụ tai nạn tàu hỏa nghiêm trọng trong đường hầm đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự an toàn của hệ thống đường sắt chạy bằng hơi nước. Dư luận yêu cầu chuyển đổi sang tàu điện, mở ra cơ hội để xây dựng lại Grand Central với một diện mạo hoàn toàn mới.
Sự ra đời của Grand Central Terminal:
Năm 1913, sau nhiều năm xây dựng và cải tiến, Grand Central Terminal chính thức khánh thành. Thiết kế hiện đại, sử dụng hoàn toàn tàu điện, cùng với kiến trúc Beaux-Arts tráng lệ đã biến nơi đây trở thành một biểu tượng của New York.
Thời kỳ hoàng kim:
Những năm 1920 và 1930 chứng kiến sự phát triển vượt bậc của Grand Central Terminal. Nhà ga phục vụ hàng trăm chuyến tàu mỗi ngày, kết nối New York với các thành phố lớn trên khắp nước Mỹ. Sự xuất hiện của các toa tàu hạng sang như “20th Century Limited” đã thu hút giới thượng lưu và doanh nhân, biến Grand Central trở thành biểu tượng của sự giàu có và quyền lực.
Thách thức và nguy cơ bị phá hủy:
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, sự trỗi dậy của ngành hàng không đã khiến lượng hành khách đi tàu giảm sút đáng kể. Grand Central Terminal rơi vào tình trạng xuống cấp, thậm chí còn đối mặt với nguy cơ bị phá hủy để xây dựng các tòa nhà thương mại.
Nhà ga từng phải đứng trước nguy cơ bị phá vỡ sau thế chiến thứ II.
Nhà ga Grand Central Terminal trong những năm 1871
Sự cứu rỗi và hồi sinh:
Năm 1975, kế hoạch phá bỏ nhà ga để xây dựng một tòa tháp chọc trời đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ cộng đồng. Nhờ sự can thiệp của các nhà hoạt động, đặc biệt là Jacqueline Kennedy Onassis, và phán quyết của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ, Grand Central Terminal đã được bảo tồn như một di sản văn hóa và lịch sử quốc gia.
Sự phục hưng và hiện đại hóa:
Vào những năm 1990, Grand Central Terminal trải qua một quá trình cải tạo toàn diện với chi phí hơn 200 triệu USD. Quá trình này không chỉ phục hồi vẻ đẹp kiến trúc ban đầu mà còn hiện đại hóa các tiện ích, biến nhà ga trở thành một trung tâm giao thông hiện đại, một điểm đến văn hóa và giải trí hấp dẫn.
Kiến Trúc Beaux-Arts Độc Đáo Của Grand Central Terminal
Không chỉ là một nhà ga, Grand Central Terminal còn là một tác phẩm nghệ thuật, một minh chứng cho sự tài hoa của các kiến trúc sư và nghệ nhân. Phong cách Beaux-Arts, với sự kết hợp giữa nét cổ điển và hiện đại, đã tạo nên một không gian tráng lệ, lộng lẫy và đầy ấn tượng.
Nhà ga Grand Central được xây dựng theo phong cách Beaux-Arts.
Phong cách Beaux-Arts:
Beaux-Arts là một phong cách kiến trúc có nguồn gốc từ Pháp, đặc trưng bởi sự đối xứng, các chi tiết trang trí cầu kỳ và việc sử dụng các vật liệu cao cấp như đá cẩm thạch, kính màu và đồng thau. Grand Central Terminal là một trong những công trình tiêu biểu nhất cho phong cách này tại Hoa Kỳ.
Trần mái vòm Phòng chờ chính:
Một trong những điểm nhấn kiến trúc nổi bật nhất của Grand Central Terminal là trần mái vòm trong Phòng chờ chính (Main Concourse). Mái vòm này có chiều cao gần 38m, được trang trí bằng một bức tranh thiên văn đồ sộ, mô phỏng bầu trời đêm với các chòm sao. Bức họa được vẽ bởi họa sĩ Paul César Helleu, thể hiện hơn 2.500 ngôi sao, trong đó khoảng 60 ngôi sao được dát vàng lá.
Trần mái vòm gây ấn tượng với bức tranh thiên văn đồ sộ lấp lánh với hàng ngàn vì sao dưới bầu trời đêm.
Đồng hồ Tiffany:
Ngay phía trên cửa chính của nhà ga là chiếc đồng hồ Tiffany mang tính biểu tượng, được làm từ thủy tinh opal với đường kính 4 mét. Đây là một trong những chiếc đồng hồ lớn nhất thế giới, tượng trưng cho sự sang trọng và đẳng cấp. Phía sau chiếc đồng hồ là một bức điêu khắc hoành tráng mô tả ba vị thần trong thần thoại Hy Lạp: Hercules, Minerva và Mercury, lần lượt đại diện cho sức mạnh, trí tuệ và tốc độ.
Cầu thang đôi bằng đá cẩm thạch Tennessee:
Một đặc điểm nổi bật khác của Grand Central Terminal là hệ thống cầu thang đôi được làm bằng đá cẩm thạch Tennessee. Cầu thang này lấy cảm hứng từ cầu thang chính tại Nhà hát Opéra Garnier ở Paris, mang lại vẻ đẹp thanh lịch và cổ điển.
Hệ thống ngầm đồ sộ:
Grand Central Terminal không chỉ ấn tượng với vẻ ngoài tráng lệ mà còn sở hữu một hệ thống ngầm đồ sộ. Với hơn 44 sân ga và 67 đường ray, đây là một trong những nhà ga lớn nhất thế giới về diện tích. Hệ thống này được xây dựng với nhiều tầng, giúp tối ưu hóa không gian trong trung tâm thành phố đông đúc như New York. Thậm chí, nhà ga còn có một khu vực bí mật tên là Track 61, được thiết kế riêng để phục vụ Tổng thống Franklin D. Roosevelt.
Grand Central Terminal: Hơn Cả Một Nhà Ga
Ngày nay, Grand Central Terminal không chỉ là một nhà ga xe lửa mà còn là một trung tâm văn hóa, giải trí và mua sắm sôi động. Nơi đây thường xuyên diễn ra các sự kiện nghệ thuật, triển lãm, hòa nhạc và trình diễn thời trang. Du khách có thể tham gia các tour tham quan lịch sử để khám phá vẻ đẹp kiến trúc và những câu chuyện thú vị về nhà ga.
Ngoài ra, Grand Central Terminal còn là một thiên đường ẩm thực với vô số nhà hàng, quán cà phê và cửa hàng thực phẩm. Du khách có thể thưởng thức hải sản tươi ngon tại Grand Central Oyster Bar & Restaurant, nhâm nhi cocktail tại The Campbell, hoặc thưởng thức bánh ngọt tại Magnolia Bakery.
Biểu tượng đại diện cho sự phát triển kinh tế và công nghiệp Mỹ trong những năm 1920.
Nhà ga Grand Central Terminal trong những năm 1871
Kết Luận
Lịch sử ga tàu Grand Central Terminal là một câu chuyện về sự kiên cường, đổi mới và niềm tự hào của New York. Từ một nhà ga xe lửa đơn giản, Grand Central Terminal đã trở thành một biểu tượng văn hóa, một tác phẩm nghệ thuật và một điểm đến không thể bỏ qua đối với du khách. Hãy đến và khám phá Grand Central Terminal để cảm nhận vẻ đẹp, lịch sử và sự sống động của “huyền thoại sống” này.