Sông băng, với vẻ đẹp kỳ vĩ và tráng lệ, luôn là điểm đến mơ ước của những tâm hồn ưa khám phá. Tuy nhiên, ẩn sau vẻ đẹp ấy là những hiểm nguy khôn lường. Bất kỳ ai lạc bước trên vùng băng tuyết bao la này đều phải đối mặt với thử thách sinh tồn khắc nghiệt. Sự hiểu biết về kỹ năng sinh tồn trên sông băng không chỉ là kiến thức, mà còn là chiếc chìa khóa vàng giúp bạn vượt qua tình huống nguy hiểm, bảo toàn tính mạng và trở về an toàn.
Bài viết này, từ chuyên gia của Du lịch khắp thế gian, sẽ trang bị cho bạn những bí quyết sinh tồn thiết yếu khi chẳng may bị lạc trên sông băng. Từ việc chuẩn bị kỹ lưỡng trước hành trình, giữ ấm cơ thể trong môi trường khắc nghiệt, tìm kiếm nguồn nước và thức ăn, cho đến cách định hướng và phát tín hiệu cầu cứu, tất cả sẽ được trình bày chi tiết và dễ áp dụng. Hãy cùng khám phá những kỹ năng quan trọng này để tự tin chinh phục những vùng đất băng giá, và biến mỗi chuyến đi trở thành một trải nghiệm an toàn và đáng nhớ.
Chuẩn bị kỹ lưỡng trước hành trình – Bước đầu tiên để sinh tồn
Phòng bệnh hơn chữa bệnh, câu ngạn ngữ này đặc biệt đúng khi bạn chuẩn bị khám phá sông băng. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng không chỉ giúp chuyến đi của bạn suôn sẻ hơn mà còn là yếu tố tiên quyết để sinh tồn nếu chẳng may gặp sự cố.
Trước khi đặt chân lên sông băng, hãy đảm bảo bạn đã trang bị đầy đủ kiến thức và vật dụng cần thiết. Tìm hiểu kỹ về khu vực sông băng bạn dự định khám phá: địa hình, thời tiết, những nguy cơ tiềm ẩn. Lập kế hoạch chi tiết cho hành trình, bao gồm lộ trình, điểm dừng chân, thời gian di chuyển dự kiến và chia sẻ kế hoạch này với người thân hoặc đội cứu hộ địa phương.
Về trang thiết bị, hãy ưu tiên những vật dụng chuyên dụng cho môi trường băng giá. Quần áo giữ ấm nhiều lớp, chống thấm nước và thoáng khí là điều không thể thiếu. Găng tay, mũ len, khăn quàng cổ, kính râm bảo vệ mắt khỏi ánh nắng chói chang trên băng tuyết cũng cần được chuẩn bị đầy đủ. Giày đi bộ đường dài chuyên dụng, có độ bám tốt, chống thấm nước và giữ ấm cũng vô cùng quan trọng để bảo vệ đôi chân bạn khỏi lạnh giá và trơn trượt.
Ngoài trang phục, đừng quên mang theo những vật dụng sinh tồn thiết yếu. Một chiếc ba lô chắc chắn, đủ lớn để đựng các vật dụng cần thiết như:
- Bộ dụng cụ y tế cá nhân: Băng gạc, thuốc sát trùng, thuốc giảm đau, thuốc cá nhân (nếu có).
- La bàn và bản đồ: Giúp bạn định hướng và xác định vị trí.
- Dao đa năng: Công cụ hữu ích cho nhiều tình huống khác nhau.
- Diêm hoặc bật lửa chống thấm nước: Để tạo lửa sưởi ấm và nấu ăn.
- Đèn pin hoặc đèn đội đầu: Chiếu sáng đường đi trong điều kiện thiếu sáng.
- Thức ăn dự trữ: Thực phẩm khô, năng lượng cao như chocolate, thanh năng lượng, các loại hạt.
- Nước uống hoặc bình đựng nước: Đảm bảo cung cấp đủ nước cho cơ thể.
- Còi cứu hộ: Phát tín hiệu cầu cứu trong trường hợp khẩn cấp.
- Tấm cách nhiệt: Ngăn cơ thể tiếp xúc trực tiếp với băng giá khi nghỉ ngơi.
- Kem chống nắng và son dưỡng môi: Bảo vệ da và môi khỏi tác động của ánh nắng mặt trời và gió lạnh.
Sinh tồn ở nơi lạnh thấu xương – Ảnh 1.
Nhà nghiên cứu trên sông băng Totten, Nam Cực, minh họa môi trường làm việc khắc nghiệt nơi sông băng.
Giữ ấm cơ thể – Yếu tố sống còn trên sông băng
Nhiệt độ trên sông băng thường rất thấp, đặc biệt vào ban đêm hoặc khi thời tiết xấu. Mất nhiệt là một trong những nguy cơ lớn nhất khi bị lạc trên sông băng. Hạ thân nhiệt có thể xảy ra rất nhanh và dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, thậm chí tử vong. Vì vậy, giữ ấm cơ thể là yếu tố sống còn hàng đầu.
Ngay khi nhận ra mình bị lạc, hãy tìm cách giữ ấm cơ thể ngay lập tức. Mặc thêm lớp áo nếu có thể, đội mũ, đeo găng tay và quàng khăn. Che chắn những vùng dễ bị mất nhiệt như đầu, cổ, tay và chân. Nếu bạn mang theo tấm cách nhiệt, hãy sử dụng nó để ngồi hoặc nằm lên, tránh tiếp xúc trực tiếp với băng giá.
Trong trường hợp thời tiết xấu, gió lớn hoặc tuyết rơi, hãy tìm kiếm nơi trú ẩn. Một hốc đá, một khe băng hoặc thậm chí một chỗ khuất gió cũng có thể giúp bạn giảm thiểu tác động của thời tiết và giữ ấm tốt hơn. Nếu có thể, hãy cố gắng dựng một nơi trú ẩn tạm thời bằng băng tuyết hoặc vật liệu mang theo.
Vận động nhẹ nhàng cũng là một cách giúp cơ thể sinh nhiệt. Tuy nhiên, tránh vận động quá sức khiến bạn đổ mồ hôi, vì mồ hôi sẽ làm bạn nhanh chóng bị lạnh hơn. Hãy tập trung vào những bài tập nhẹ nhàng để giữ cho cơ thể ấm lên một cách từ từ.
Nếu bạn có diêm hoặc bật lửa, hãy cố gắng đốt lửa. Lửa không chỉ giúp bạn sưởi ấm mà còn có thể dùng để nấu ăn, đun nước và phát tín hiệu cầu cứu. Tuy nhiên, việc đốt lửa trên sông băng có thể khó khăn do gió lớn và thiếu vật liệu đốt. Hãy tìm kiếm những vật liệu dễ cháy như cành cây khô (nếu có), giấy hoặc vải vụn. Đốt lửa ở nơi kín gió và đảm bảo an toàn, tránh gây cháy lan.
Tìm kiếm nguồn nước và thức ăn – Duy trì năng lượng cho cơ thể
Cơ thể con người cần nước và thức ăn để duy trì hoạt động. Khi bị lạc trên sông băng, việc tìm kiếm nguồn nước và thức ăn là rất quan trọng để kéo dài thời gian sinh tồn.
Nguồn nước dễ tìm thấy nhất trên sông băng là băng và tuyết. Tuy nhiên, bạn không nên ăn trực tiếp băng tuyết vì nó có thể làm giảm nhiệt độ cơ thể và gây mất nước. Thay vào đó, hãy đun chảy băng tuyết để lấy nước uống. Nếu không có dụng cụ đun nấu, bạn có thể cho băng tuyết vào chai hoặc túi nilon màu tối, đặt dưới ánh nắng mặt trời để làm tan chảy từ từ.
Về thức ăn, sông băng là môi trường khắc nghiệt, rất khó tìm kiếm thức ăn tự nhiên. Vì vậy, thức ăn dự trữ bạn mang theo sẽ là nguồn cung cấp năng lượng chính. Hãy chia nhỏ khẩu phần ăn và sử dụng tiết kiệm để kéo dài thời gian sử dụng. Ưu tiên những loại thực phẩm giàu calo và dễ tiêu hóa như chocolate, thanh năng lượng, các loại hạt, trái cây khô.
Trong trường hợp hết thức ăn dự trữ, bạn có thể thử tìm kiếm các nguồn thức ăn tự nhiên. Tuy nhiên, điều này rất khó khăn và không đảm bảo thành công. Một số loài động vật có thể sinh sống ở vùng băng giá như chim, cá (ở các hồ băng), nhưng việc săn bắt chúng đòi hỏi kỹ năng và công cụ chuyên dụng. Thực vật gần như không tồn tại trên sông băng.
Định hướng và di chuyển trên sông băng – Tìm đường trở về
Khi bị lạc trên sông băng, việc xác định phương hướng và tìm đường trở về là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, sông băng là một địa hình phức tạp và dễ gây mất phương hướng.
Nếu bạn có la bàn và bản đồ, hãy sử dụng chúng để xác định vị trí và hướng di chuyển. Bản đồ sẽ giúp bạn hình dung được địa hình xung quanh, tìm kiếm các điểm mốc hoặc đường đi có thể dẫn bạn trở về. La bàn sẽ giúp bạn giữ đúng hướng di chuyển, tránh đi lạc sâu hơn.
Trong trường hợp không có la bàn và bản đồ, bạn có thể sử dụng mặt trời để định hướng. Mặt trời mọc ở hướng Đông và lặn ở hướng Tây. Vào buổi trưa, mặt trời sẽ ở hướng Nam (ở Bắc bán cầu). Tuy nhiên, cách này không chính xác tuyệt đối và có thể bị ảnh hưởng bởi thời tiết xấu hoặc mây mù.
Khi di chuyển trên sông băng, hãy cẩn thận với những nguy hiểm tiềm ẩn như khe nứt băng, hang băng, hoặc vùng băng mỏng. Khe nứt băng có thể rất sâu và nguy hiểm, nếu không cẩn thận bạn có thể rơi xuống và bị mắc kẹt. Hang băng có thể sập bất cứ lúc nào. Vùng băng mỏng có thể không chịu được trọng lượng của bạn và bị vỡ.
Hãy di chuyển chậm rãi và chắc chắn, quan sát kỹ địa hình phía trước. Sử dụng gậy leo núi hoặc gậy dò đường để thăm dò đường đi, tránh những khu vực nguy hiểm. Nếu đi theo nhóm, hãy giữ khoảng cách an toàn và hỗ trợ lẫn nhau.
Phát tín hiệu cứu hộ – Tăng cơ hội được giải cứu
Trong tình huống bị lạc trên sông băng, việc phát tín hiệu cứu hộ là rất quan trọng để tăng cơ hội được tìm thấy và giải cứu.
Nếu bạn có điện thoại di động hoặc thiết bị liên lạc vệ tinh, hãy cố gắng liên lạc với đội cứu hộ hoặc người thân để thông báo tình hình và vị trí của bạn. Tuy nhiên, sóng điện thoại có thể yếu hoặc không có ở vùng sâu vùng xa. Thiết bị liên lạc vệ tinh có thể hữu ích hơn trong trường hợp này.
Ngoài ra, bạn có thể sử dụng các tín hiệu thị giác để thu hút sự chú ý của đội cứu hộ. Đốt lửa tạo khói là một cách hiệu quả để phát tín hiệu ban ngày. Khói đen dễ nhìn thấy trên nền tuyết trắng. Ban đêm, ánh lửa sẽ là tín hiệu rõ ràng.
Nếu bạn có còi cứu hộ, hãy sử dụng nó để phát ra âm thanh báo động. Tiếng còi có thể vang xa và thu hút sự chú ý trong phạm vi rộng. Hãy thổi còi theo nhịp 3 hồi dài, 3 hồi ngắn, 3 hồi dài (tín hiệu SOS) để báo hiệu tình huống khẩn cấp.
Bạn cũng có thể tạo ra các dấu hiệu trên mặt băng tuyết bằng cách dẫm chân hoặc sử dụng vật liệu tương phản như vải màu, cành cây để tạo thành các hình dạng lớn, dễ nhận biết từ trên không. Ví dụ, bạn có thể tạo chữ “SOS” hoặc hình mũi tên chỉ hướng bạn đang di chuyển.
Người dân Alaska sống gần hồ đóng băng, cho thấy sự phụ thuộc vào môi trường băng tuyết và những thách thức sinh tồn.
Nhận biết dấu hiệu nguy hiểm – Phòng tránh rủi ro trên sông băng
Sông băng ẩn chứa nhiều nguy hiểm tiềm ẩn. Việc nhận biết và phòng tránh những nguy hiểm này là rất quan trọng để đảm bảo an toàn và tăng khả năng sinh tồn.
Một trong những nguy hiểm lớn nhất trên sông băng là khe nứt băng. Khe nứt băng có thể bị che phủ bởi lớp tuyết mỏng, rất khó nhận biết. Hãy luôn đi theo đường mòn đã có hoặc sử dụng gậy dò đường để thăm dò phía trước. Tránh đi một mình và luôn giữ khoảng cách an toàn với người đi trước.
Thời tiết xấu cũng là một yếu tố nguy hiểm trên sông băng. Bão tuyết, gió lớn, sương mù có thể làm giảm tầm nhìn, gây mất phương hướng và tăng nguy cơ hạ thân nhiệt. Theo dõi dự báo thời tiết trước khi đi và chuẩn bị sẵn sàng cho những tình huống thời tiết xấu có thể xảy ra. Nếu thời tiết xấu bất ngờ ập đến, hãy tìm nơi trú ẩn ngay lập tức và chờ thời tiết cải thiện.
Lở tuyết cũng là một nguy cơ nghiêm trọng ở vùng núi cao và sông băng. Lở tuyết có thể xảy ra bất ngờ và cuốn trôi mọi thứ trên đường đi. Tránh đi vào những khu vực có nguy cơ lở tuyết cao, đặc biệt là sau khi có tuyết rơi dày hoặc thời tiết ấm lên.
Ngoài ra, hãy chú ý đến các dấu hiệu khác của nguy hiểm như tiếng động lạ (tiếng băng nứt, tiếng lở tuyết), thay đổi địa hình đột ngột, hoặc dấu hiệu động vật hoang dã. Luôn giữ tinh thần cảnh giác và sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống bất ngờ.
Kết luận
Bị lạc trên sông băng là một tình huống nguy hiểm, nhưng không phải là vô vọng. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, kiến thức và kỹ năng sinh tồn phù hợp, bạn hoàn toàn có thể vượt qua thử thách và trở về an toàn.
Hãy luôn nhớ rằng, phòng bệnh hơn chữa bệnh. Chuẩn bị kỹ lưỡng trước mỗi chuyến đi, trang bị đầy đủ kiến thức và vật dụng cần thiết, tuân thủ các nguyên tắc an toàn, và luôn giữ tinh thần lạc quan, bình tĩnh. Đó là những bí quyết sinh tồn quan trọng nhất trên sông băng, và cũng là hành trang quý giá cho mọi hành trình khám phá của bạn. Du lịch khắp thế gian chúc bạn luôn có những chuyến đi an toàn và tràn đầy trải nghiệm ý nghĩa.