Nằm nép mình bên dòng sông Ô Lâu hiền hòa, cách trung tâm thành phố Huế khoảng 40km về phía Bắc, làng cổ Phước Tích tựa như một viên ngọc quý vẫn còn ẩn mình, chờ đợi du khách thập phương đến khám phá. Với lịch sử hơn 500 năm hình thành và phát triển, Phước Tích không chỉ là một ngôi làng, mà còn là một bảo tàng sống động lưu giữ những giá trị văn hóa, kiến trúc và lịch sử độc đáo của vùng đất Cố đô. Hãy cùng Du lịch khắp thế gian khám phá vẻ đẹp vượt thời gian và những trải nghiệm khó quên tại ngôi làng cổ kính này.
Làng cổ Phước Tích – Dấu ấn lịch sử và văn hóa trầm mặc
Làng cổ Phước Tích được thành lập vào năm 1470, dưới thời vua Lê Thánh Tông, mang trong mình những câu chuyện lịch sử hấp dẫn và những giá trị văn hóa truyền thống sâu sắc. Tên gọi Phước Tích, mang ý nghĩa “tích lũy phúc đức”, thể hiện ước vọng về cuộc sống an lành, thịnh vượng của người dân nơi đây. Theo dòng chảy thời gian, Phước Tích đã trải qua nhiều biến đổi, nhưng vẫn giữ được nét đẹp nguyên sơ của một làng quê Việt Nam truyền thống, với những mái nhà rường cổ kính, những con đường làng quanh co, và những vườn cây xanh mát.
Ngôi làng này từng được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau. Ban đầu, làng có tên là Phúc Giang, với mong ước về một vùng đất ven sông nước nhiều phúc lộc. Đến thời Tây Sơn, tên làng được đổi thành Hoàng Giang, để ghi nhớ công ơn dòng họ Hoàng đã khai khẩn và lập làng, đồng thời thể hiện vị trí gần sông nước của vùng đất. Đến thời vua Gia Long, làng chính thức được đổi tên thành Phước Tích, mang theo ý nghĩa về sự tích lũy phúc đức cho thế hệ mai sau.
Phước Tích không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp kiến trúc độc đáo mà còn là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa phi vật thể đặc sắc. Nơi đây từng là một trung tâm sản xuất gốm sứ nổi tiếng, với những sản phẩm tinh xảo được biết đến khắp vùng. Nghề gốm Phước Tích đã trải qua nhiều thăng trầm lịch sử, nhưng vẫn luôn là một phần quan trọng trong đời sống kinh tế và văn hóa của người dân làng. Đến nay, dù nghề gốm không còn thịnh vượng như xưa, nhưng những dấu tích về một làng nghề truyền thống vẫn còn hiện hữu trong từng nếp nhà, từng con đường và trong ký ức của người dân Phước Tích.
Kiến trúc nhà rường Phước Tích – Tuyệt tác chạm khắc tinh xảo
Một trong những điểm đặc biệt và thu hút nhất của làng cổ Phước Tích chính là kiến trúc nhà rường cổ kính. Phước Tích được mệnh danh là “xứ sở nhà rường cổ” của xứ Huế, với gần 40 ngôi nhà rường có tuổi đời từ 100 đến 300 năm. Những ngôi nhà rường này không chỉ là nơi ở, mà còn là biểu tượng của văn hóa, lịch sử và nghệ thuật kiến trúc truyền thống Việt Nam.
Nhà rường Phước Tích mang đậm phong cách kiến trúc đặc trưng của xứ Huế, nhưng vẫn có những nét độc đáo riêng biệt. Điểm nhấn của nhà rường Phước Tích nằm ở nghệ thuật chạm khắc gỗ tinh xảo. Dưới bàn tay tài hoa của các nghệ nhân làng mộc Mỹ Xuyên nổi tiếng, các bộ phận của nhà rường như vì kèo, xuyên, trách, đố, liên ba, cửa bàng khoa… được chạm trổ vô cùng công phu và tinh tế, thể hiện những đề tài trang trí phong phú, từ hoa lá, chim muông đến các điển tích, truyền thuyết.
Những ngôi nhà rường ở Phước Tích thường được xây dựng trên khu đất rộng, bao quanh bởi vườn cây xanh mát, tạo nên một không gian sống hài hòa với thiên nhiên. Mỗi ngôi nhà rường đều mang một vẻ đẹp riêng, thể hiện cá tính và gu thẩm mỹ của gia chủ, đồng thời phản ánh những giá trị văn hóa và nếp sống truyền thống của người dân Phước Tích. Tham quan những ngôi nhà rường cổ kính, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp kiến trúc độc đáo mà còn có cơ hội tìm hiểu về lịch sử, văn hóa và đời sống của người dân nơi đây.
Trải nghiệm văn hóa và đời sống làng quê yên bình
Đến với làng cổ Phước Tích, du khách không chỉ được ngắm nhìn những ngôi nhà rường cổ kính mà còn được hòa mình vào không gian văn hóa và đời sống làng quê yên bình, trong lành. Phước Tích nổi tiếng là “làng trường thọ” của xứ Huế, nơi con người sống hòa mình với thiên nhiên, giữ gìn lối sống lành mạnh và tinh thần lạc quan. Dạo bước trên những con đường làng rợp bóng cây, du khách sẽ cảm nhận được sự thanh bình, tĩnh lặng và bầu không khí trong lành của làng quê Việt Nam.
Người dân Phước Tích nổi tiếng hiền hòa, mến khách và luôn sẵn lòng chia sẻ những câu chuyện về làng quê, về văn hóa và lịch sử của vùng đất. Du khách có thể ghé thăm những ngôi nhà vườn, trò chuyện với người dân địa phương, tìm hiểu về nếp sống sinh hoạt, phong tục tập quán và những giá trị văn hóa truyền thống được gìn giữ qua bao thế hệ.
Phước Tích cũng là nơi lý tưởng để trải nghiệm những hoạt động văn hóa dân gian đặc sắc. Du khách có thể tham gia các lễ hội truyền thống của làng, thưởng thức những món ăn đặc sản địa phương, hoặc tham gia các hoạt động trải nghiệm như làm gốm, làm bánh, đạp xe khám phá làng quê… Những trải nghiệm này sẽ giúp du khách hiểu sâu sắc hơn về văn hóa và con người Phước Tích, đồng thời tạo nên những kỷ niệm đáng nhớ trong hành trình khám phá xứ Huế.
Khám phá di sản và điểm tham quan nổi bật tại Phước Tích
Làng cổ Phước Tích không chỉ có nhà rường cổ mà còn sở hữu nhiều di sản văn hóa và điểm tham quan hấp dẫn khác. Đình làng Trung là một công trình kiến trúc cổ kính, nơi diễn ra các hoạt động văn hóa, tín ngưỡng quan trọng của làng. Chùa Phước Bửu là một ngôi chùa cổ có lịch sử lâu đời, mang đậm nét kiến trúc Phật giáo truyền thống. Miếu Cây Thị và Cây Thị nghìn năm tuổi là một biểu tượng linh thiêng của làng, gắn liền với những câu chuyện lịch sử và tín ngưỡng dân gian đặc sắc.
Ngoài ra, Phước Tích còn có nhiều miếu thờ khác như miếu Đôi, miếu Quang Tế (thờ Yoni và Linga của người Chăm), miếu Âm hồn, miếu Con Cọp, miếu Bà Giang (người Chăm), đền Văn Thánh… Mỗi di tích đều mang trong mình những giá trị lịch sử, văn hóa và kiến trúc riêng biệt, góp phần tạo nên sự đa dạng và phong phú cho di sản văn hóa của làng cổ Phước Tích.
Làng cổ Phước Tích với Miếu cây thị và cây thị nghìn năm tuổi
Đặc biệt, Cây thị và Miếu cây thị là một điểm đến không thể bỏ qua khi đến Phước Tích. Cây thị cổ thụ không chỉ có tuổi đời hàng trăm năm mà còn là một chứng nhân lịch sử, gắn liền với những sự kiện quan trọng của làng và của đất nước. Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, cây thị từng là nơi che giấu cán bộ cách mạng, trở thành một “cây cách mạng” có ý nghĩa lịch sử sâu sắc. Hàng năm, vào ngày 16 tháng Giêng âm lịch, người dân Phước Tích tổ chức lễ hội tại miếu cây thị để tưởng nhớ công ơn khai khẩn làng và cầu mong sự bình an, thịnh vượng.
Hướng dẫn du lịch và trải nghiệm Phước Tích
Để khám phá làng cổ Phước Tích, du khách có thể di chuyển bằng ô tô hoặc xe máy từ thành phố Huế theo hướng Bắc khoảng 40km. Đường đi đến Phước Tích khá dễ dàng và thuận tiện. Du khách có thể kết hợp tham quan Phước Tích với các điểm du lịch khác ở Phong Điền như biển Điền Hải, rừng ngập mặn Rú Chá…
Thời gian lý tưởng nhất để đến Phước Tích là vào mùa xuân hoặc mùa thu, khi thời tiết mát mẻ, dễ chịu. Du khách có thể dành một ngày hoặc nửa ngày để khám phá làng cổ, tùy thuộc vào sở thích và lịch trình của mình.
Các hoạt động trải nghiệm tại Phước Tích:
- Tham quan nhà rường cổ: Khám phá kiến trúc độc đáo và tìm hiểu về lịch sử, văn hóa của những ngôi nhà cổ kính.
- Đi bộ hoặc đạp xe quanh làng: Tận hưởng không gian yên bình, trong lành của làng quê và ngắm nhìn cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp.
- Giao lưu văn hóa với người dân địa phương: Trò chuyện, tìm hiểu về nếp sống, phong tục tập quán và văn hóa truyền thống của người dân Phước Tích.
- Tham quan các di tích lịch sử, văn hóa: Đình làng Trung, chùa Phước Bửu, miếu Cây Thị và các miếu thờ khác.
- Thưởng thức ẩm thực địa phương: Khám phá những món ăn đặc sản của vùng quê Huế.
- Tham gia các hoạt động trải nghiệm: Học làm gốm, làm bánh, tham gia lễ hội truyền thống (nếu có dịp).
Thông tin liên hệ Ban Quản lý Di tích kiến trúc nghệ thuật Làng cổ Phước Tích:
- Địa chỉ: 31 đường Phò Trạch, thị trấn Phong Điền, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế
- Điện thoại: 02343.771055
Làng cổ Phước Tích là một điểm đến du lịch hấp dẫn, mang đến cho du khách những trải nghiệm văn hóa, lịch sử và thiên nhiên độc đáo. Hãy đến với Phước Tích để khám phá vẻ đẹp vượt thời gian và tận hưởng không gian yên bình, trong lành của làng quê Việt Nam.