Đến Cà Mau, điểm cực Nam thiêng liêng của Tổ quốc, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng cột mốc chủ quyền mà còn có cơ hội hòa mình vào thiên nhiên hoang sơ, kỳ vĩ của khu rừng đước ngập mặn thuộc Vườn quốc gia Mũi Cà Mau. Nơi đây được mệnh danh là một trong những khu rừng ngập mặn lớn nhất thế giới, ẩn chứa hệ sinh thái vô cùng đa dạng và độc đáo, hứa hẹn mang đến những trải nghiệm khó quên.
Vườn Quốc Gia Mũi Cà Mau: “Amazon” Thu Nhỏ Của Việt Nam
Với diện tích hơn 63.000 ha, rừng ngập mặn Cà Mau tự hào đứng thứ hai trên thế giới về quy mô, chỉ sau rừng Amazon huyền thoại. Sự rộng lớn và tầm quan trọng của khu rừng này khiến nó được ví như “lá phổi xanh” của khu vực, đóng vai trò then chốt trong việc điều hòa khí hậu và bảo vệ môi trường.
Khám phá vẻ đẹp kỳ vĩ của rừng ngập mặn Cà Mau bằng thuyền
Rừng ngập mặn Cà Mau không chỉ là một khu rừng đơn thuần mà còn là một hệ sinh thái phức tạp, nơi sinh sống của vô số loài động thực vật quý hiếm.
Hệ Sinh Thái Đa Dạng Của Rừng Đước Cà Mau
Thảm thực vật phong phú của rừng ngập mặn Cà Mau bao gồm 22 loài cây có khả năng chịu phèn, chịu mặn tuyệt vời như tràm, mắm, vẹt, bần, chà là… Tuy nhiên, nổi bật nhất và chiếm diện tích lớn nhất vẫn là cây đước. Chính vì vậy, rừng ngập mặn Cà Mau còn được biết đến với tên gọi rừng đước Cà Mau, hay rừng sác theo cách gọi thân thuộc của người dân địa phương.
Ngắm nhìn những hàng cây đước xanh mướt vươn mình trong rừng ngập mặn Cà Mau
Cây đước (Rhizophora apiculata Blume) là loài cây thân gỗ, mọc thẳng, tròn với đường kính từ 30-45cm, vỏ màu nâu xám và chiều cao trung bình từ 20-35m. Đước thường sinh trưởng ở vùng ven biển, đồng bằng ngập mặn, nơi có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Đặc biệt, cây đước phát triển tốt nhất trên đất bùn mịn, vùng nước mặn, nước lợ gần các cửa sông, cửa biển, nơi thủy triều lên xuống đều đặn. Khí hậu nóng ẩm của Việt Nam, đặc biệt là vùng đất Mũi Cà Mau, là môi trường lý tưởng cho cây đước sinh trưởng và phát triển.
Đặc Điểm Sinh Học Độc Đáo Của Cây Đước
Sống trong môi trường bùn phèn ngập mặn khắc nghiệt, cây đước đã tiến hóa một bộ rễ đặc biệt để thích nghi. Bộ rễ của cây đước có cấu trúc khá đồ sộ so với thân cây, được chia thành hai phần chính: rễ cọc và rễ phụ. Rễ cọc nhỏ, cắm thẳng xuống bùn để neo giữ cây. Rễ phụ phát triển thành chùm, mọc từ phần thân gần gốc và bám chặt xuống đất xung quanh, giúp cây đứng vững trước sóng gió và dòng chảy. Ngoài chức năng chống đỡ, rễ phụ còn có nhiệm vụ hút nước và chất dinh dưỡng từ đất.
Hệ thống rễ phụ độc đáo của cây đước giúp cây đứng vững trong môi trường ngập mặn
Một khi đước đã mọc thành rừng, không một loại cây nào khác có thể chen chân vào được. Đước đóng vai trò như một “vệ sĩ” bảo vệ bờ biển, giúp phòng hộ, phục hồi các khu rừng ven biển ở Cà Mau, ngăn chặn tình trạng xâm thực mặn và chắn gió bão. Mỗi năm, rừng đước và rừng ngập mặn cùng với phù sa bồi đắp, lấn biển thêm từ 50-80m cho đất nước.
Giá Trị Kinh Tế Và Sinh Thái To Lớn Của Rừng Đước
Rừng đước không chỉ là “ngôi nhà” của nhiều loài thủy sản có giá trị kinh tế cao như cua, tôm, vọp, ba khía, cá thòi lòi mà còn cung cấp nguồn nguyên liệu quan trọng cho đời sống và sản xuất. Gỗ đước được dùng để đóng bàn ghế, giường tủ, dựng nhà, lát sàn, làm cầu khỉ. Than đước có nhiệt lượng cao, là mặt hàng xuất khẩu có giá trị. Vỏ cây đước còn được sử dụng để thuộc da, nhuộm vải, in ấn…
Khám phá hệ sinh thái phong phú trong rừng đước ngập mặn Cà Mau
Ngày nay, rừng đước Cà Mau trải dài trên địa bàn sáu huyện: Đầm Dơi, Phú Tân, Trần Văn Thời, U Minh, Ngọc Hiển và Năm Căn, tập trung chủ yếu ở hai huyện gần điểm cực nam là Năm Căn và Ngọc Hiển. Phần lớn diện tích rừng đước thuộc “Khu dự trữ sinh quyển thế giới Mũi Cà Mau”. Riêng Vườn quốc gia Mũi Cà Mau đã có diện tích lên đến 15.000ha.
Các Tuyến Du Lịch Sinh Thái Hấp Dẫn Tại Rừng Đước Cà Mau
Từ khi cầu Năm Căn được khánh thành vào năm 2016, việc di chuyển đến Mũi Cà Mau trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết, cả bằng đường thủy lẫn đường bộ. Trên đường đi, du khách có thể chiêm ngưỡng hệ sinh thái rừng đước nguyên sinh kéo dài từ thị trấn Năm Căn đến điểm cuối cùng của đất nước.
Du khách đi bộ trên cầu xuyên rừng đước
Tuy nhiên, trải nghiệm thú vị và mang đậm chất miền Tây nhất vẫn là đi bằng đường thủy, từ bến tàu Năm Căn, đi bằng ca-nô hoặc vỏ lãi trên sông Cửa Lớn, len lỏi giữa những cánh rừng đước xanh mướt tiến ra biển, đến Mũi Cà Mau.
Trong những năm gần đây, Vườn quốc gia Mũi Cà Mau đã đầu tư xây dựng hệ thống cầu đường bộ, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách đi bộ khám phá cảnh quan khu rừng đước nguyên sinh.
Đi thuyền khám phá vẻ đẹp hoang sơ của rừng đước Cà Mau
Rừng đước Cà Mau là điểm đến lý tưởng cho các nhà khoa học nghiên cứu và có tiềm năng du lịch sinh thái lớn nhất miền Tây. Hiện nay, Vườn quốc gia Mũi Cà Mau đã đưa vào khai thác bốn tuyến du lịch sinh thái:
- Tuyến 1: Tham quan rừng ngập mặn, bãi bồi.
- Tuyến 2: Khám phá giếng trời, rừng nguyên sinh.
- Tuyến 3: Tham quan diễn thể rừng tự nhiên, cồn Ông Trang.
- Tuyến 4: Tham quan bãi bồi ven Biển Đông, rừng ngập mặn, bãi bồi ven Biển Tây.
Trải nghiệm đi cầu khỉ trong rừng đước
Khám Phá Rừng Nguyên Sinh Cà Mau: Hành Trình Không Thể Bỏ Lỡ
Tour tham quan rừng nguyên sinh Cà Mau là cơ hội tuyệt vời để du khách khám phá vẻ đẹp hoang sơ, kỳ vĩ của thiên nhiên, tìm hiểu về hệ sinh thái độc đáo của rừng ngập mặn và trải nghiệm những hoạt động thú vị. Hãy đến với Cà Mau và tự mình khám phá “lá phổi xanh” của thế giới!