Mỗi độ xuân về, khi không khí Tết Nguyên đán đang cận kề, làng Tứ Liên bên bờ sông Hồng lại trở nên nhộn nhịp và rộn ràng hơn bao giờ hết. Những vườn quất cảnh xanh mướt trải dài, những chậu quất bonsai được chăm chút tỉ mỉ, cùng tiếng nói cười của người mua kẻ bán tạo nên một bức tranh làng quê đầy màu sắc và sức sống, níu chân du khách thập phương tìm về trải nghiệm du lịch làng nghề độc đáo.
Làng quất Tứ Liên: Nơi lưu giữ hồn Tết Hà Nội
Tứ Liên, một vùng đất ven đô nằm ngay gần trung tâm Hà Nội, từ lâu đã nổi tiếng với nghề trồng quất cảnh truyền thống. Với diện tích hơn 100ha, trong đó gần 30ha trồng quất trải dọc theo triền đê sông Hồng, làng Tứ Liên được thiên nhiên ưu đãi ban tặng phù sa màu mỡ, nguồn nước dồi dào, tạo điều kiện lý tưởng cho cây quất sinh trưởng và phát triển. Nghề trồng quất ở Tứ Liên không chỉ là kế sinh nhai mà còn là một nét văn hóa đặc trưng, một phần không thể thiếu của không khí Tết cổ truyền Hà Nội.
Từ bao đời nay, người dân Tứ Liên đã gắn bó với cây quất, truyền lại cho nhau những bí quyết trồng và chăm sóc quất quý báu. Những ngày giáp Tết, cả làng như một công trường lớn, mọi người tất bật với công việc tuốt lá, tỉa cành, tạo dáng, vận chuyển quất… Khắp các con đường, ngõ xóm rộn ràng tiếng xe, tiếng cười nói, không khí khẩn trương mà ấm áp.
Ông Bùi Đình Tuấn, chủ vườn quất Tuấn Mai, một người con của làng Tứ Liên đã có hơn 30 năm gắn bó với nghề trồng quất, chia sẻ: “Nghề trồng quất ở Tứ Liên đã có từ lâu đời, cha ông truyền lại cho con cháu. Chúng tôi coi cây quất như một người bạn tri kỷ, dồn hết tâm huyết vào chăm sóc để mỗi dịp Tết đến xuân về lại mang đến cho mọi nhà những cây quất đẹp nhất”.
Ảnh: Thái Sơn
Đa dạng dáng thế quất cảnh Tứ Liên
Ngày xưa, quất Tứ Liên chủ yếu được trồng theo dáng thông, dáng tán truyền thống, mang vẻ đẹp tự nhiên, mộc mạc. Tuy nhiên, để đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của thị trường, những người làm vườn Tứ Liên đã không ngừng sáng tạo, cải tiến, cho ra đời nhiều dáng quất mới lạ, độc đáo, như quất bonsai, quất thế, quất hình linh vật…
Quất bonsai Tứ Liên đặc biệt được ưa chuộng bởi vẻ đẹp tinh tế, nhỏ gọn, phù hợp với không gian sống hiện đại. Để tạo ra một cây quất bonsai đẹp, người nghệ nhân phải trải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ, từ chọn phôi, tạo dáng, uốn cành, đến chăm sóc, bón phân. Mỗi cây quất bonsai là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, mang trong mình tâm huyết và sự sáng tạo của người nghệ nhân.
Nghệ nhân Bùi Thế Mạnh, người tiên phong đưa quất bonsai về Tứ Liên, chia sẻ về quá trình tạo tác quất bonsai: “Để tạo ra một cây quất bonsai đẹp, đòi hỏi người làm vườn phải có tư duy thẩm mỹ cao, óc sáng tạo và sự kiên trì, nhẫn nại. Từ việc chọn dáng cây, uốn cành, tạo thế, đến việc chăm sóc tỉ mỉ từng chút một, tất cả đều cần sự tận tâm và khéo léo”.
Ảnh: Thái Sơn
Những dáng quất thế độc đáo như “long chầu”, “phượng vũ”, “tam đa”, “ngũ phúc”… cũng được các nghệ nhân Tứ Liên dày công tạo tác, mang đến những tác phẩm quất cảnh có giá trị nghệ thuật cao. Mỗi dáng quất thế không chỉ thể hiện vẻ đẹp của cây quất mà còn gửi gắm những ý nghĩa văn hóa, tâm linh sâu sắc, mang đến may mắn, tài lộc và bình an cho gia chủ trong năm mới.
Du lịch làng quất Tứ Liên: Trải nghiệm văn hóa làng nghề độc đáo
Du lịch làng quất Tứ Liên không chỉ là dịp để ngắm nhìn, chọn mua những cây quất cảnh đẹp mắt mà còn là cơ hội để du khách khám phá, trải nghiệm văn hóa làng nghề truyền thống đặc sắc của Hà Nội. Đến với Tứ Liên vào những ngày giáp Tết, du khách sẽ được hòa mình vào không khí nhộn nhịp, rộn ràng của làng quê, được tận mắt chứng kiến quy trình trồng và chăm sóc quất, được trò chuyện với những người nông dân chân chất, hiền lành và lắng nghe những câu chuyện về nghề trồng quất truyền thống.
Du khách có thể dạo bước trong những vườn quất xanh mướt, ngắm nhìn những chậu quất bonsai tinh xảo, những dáng quất thế độc đáo, và chọn cho mình một cây quất ưng ý để trang trí nhà cửa trong dịp Tết. Ngoài ra, du khách còn có thể tham gia vào các hoạt động trải nghiệm thú vị như tự tay tạo dáng quất bonsai, học cách chăm sóc quất, hoặc thưởng thức những món ăn đặc sản của làng quê Tứ Liên.
Ông Đăng, một người dân sinh sống tại phố Lò Đúc, chia sẻ về trải nghiệm du lịch làng quất Tứ Liên: “Năm nào tôi cũng lên Tứ Liên trước Tết cả tháng để chọn quất. Đi sớm vừa chọn được cây đẹp, lại vừa được hòa mình vào không khí Tết ở làng quê, cảm thấy rất thú vị và ý nghĩa”.
Ảnh: Thái Sơn
Thế hệ trẻ Tứ Liên: Tiếp nối và phát triển nghề truyền thống
Không chỉ có những người lớn tuổi, ở Tứ Liên, những người trẻ cũng đang ngày càng tích cực tham gia vào nghề trồng quất, mang đến những luồng gió mới cho làng nghề truyền thống. Họ không chỉ kế thừa những kinh nghiệm quý báu của cha ông mà còn mạnh dạn đổi mới, sáng tạo, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tạo ra những sản phẩm quất cảnh chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.
Những người trẻ Tứ Liên cũng tích cực quảng bá, giới thiệu sản phẩm quất cảnh của làng nghề trên các kênh truyền thông, mạng xã hội, giúp quất Tứ Liên ngày càng được nhiều người biết đến và yêu thích. Sự nhiệt huyết, năng động và sáng tạo của thế hệ trẻ Tứ Liên đã và đang góp phần quan trọng vào việc giữ gìn và phát triển nghề trồng quất truyền thống của làng, đưa thương hiệu quất Tứ Liên vươn xa hơn nữa.
Quất Tứ Liên: Nét đẹp văn hóa Tết Việt
Cây quất không chỉ là một loại cây cảnh trang trí mà còn mang trong mình những ý nghĩa văn hóa, tâm linh sâu sắc trong ngày Tết cổ truyền của người Việt. Màu vàng tươi của quả quất tượng trưng cho sự may mắn, tài lộc, sung túc và thịnh vượng. Cây quất với dáng vẻ sum suê, trĩu quả còn tượng trưng cho sự đủ đầy, ấm no và hạnh phúc của gia đình trong năm mới.
Chính vì vậy, mỗi dịp Tết đến xuân về, người Việt thường có tục lệ mua quất về trang trí nhà cửa, với mong muốn mang lại may mắn, tài lộc và bình an cho gia đình trong năm mới. Cây quất Tứ Liên, với vẻ đẹp độc đáo và chất lượng vượt trội, đã trở thành một lựa chọn hàng đầu của người dân Hà Nội và du khách thập phương mỗi khi Tết đến xuân về.
Ông Bùi Đình Tuấn chia sẻ về ý nghĩa của cây quất trong ngày Tết: “Cây quất không chỉ là cây cảnh mà còn là biểu tượng của ngày Tết, mang đến không khí vui tươi, ấm áp và may mắn cho mọi nhà. Chúng tôi trồng quất không chỉ vì kinh tế mà còn vì muốn góp phần giữ gìn nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc”.
Kết luận
Du lịch làng cây cảnh Tứ Liên là một trải nghiệm văn hóa độc đáo và ý nghĩa, đặc biệt vào mỗi dịp Tết đến xuân về. Đến với Tứ Liên, du khách không chỉ được ngắm nhìn vẻ đẹp của những vườn quất, những cây quất bonsai, quất thế độc đáo mà còn được khám phá văn hóa làng nghề truyền thống, được hòa mình vào không khí Tết cổ truyền và cảm nhận tấm lòng, tâm huyết của những người nông dân Tứ Liên dành cho cây quất, cho nghề truyền thống của quê hương. Hãy đến với làng cây cảnh Tứ Liên để cảm nhận và khám phá những nét đẹp văn hóa truyền thống độc đáo của Hà Nội, để chuyến du xuân thêm phần ý nghĩa và trọn vẹn.